Her yil Almanya disindan binlerce ögrenci Alman üniversitelerinde yüksek lisans egitimi icin basvuru yapar ve cogu üniversite ve bölümde adaylar elemeye tabi tutulurlar. Bu makalede hangi kistaslar alinarak eleme yapilir, not ortalamanizi nasil alman sistemine göre cevirip, kabul alma sansinizi nasil artirabilirsiniz bunlarla ilgili tecrübelerimizi size aktarmaya calisacagiz.

Yüksek lisans basvurusu yaptiginizda sirayla iki temel asamadan gecmeniz gerekir:

1- Dil Sarti

2- Bölüm Sarti

1- Dil Sartlari:

1-a) Almanca Yüksek Lisans: Eger yüksek lisans egitimi almak istediginiz bölümün egitim dili almanca ise üniversitelerin %99 unun istedigi dil seviyesi C1 dir. Bu C1 seviyesini de asagidaki sertifikalarla saglarsiniz:

• DSH 2
• TestDaF TDN 4
• Telc C1 Hochschule
• DSD II
• Goethe C1/Goethe C2 (Yine cogu üniversiteler Goethe C2 isterken, bazi üniversiteler Goethe C1 i de yeterli görürler)
• ÖSD C1

Yine bazi üniversite ve özellikle Hochschule dedigimiz yüksek okullar B2 ile de direkt kabul verebilmektedir.

Eger Türkiye de bulunuyorsaniz ve bu dil sartlarini saglayamiyorsaniz hazirlik egitimini Almanya da alip sonrasinda yüksek lisans icin alman üniversitelerine basvuru yapabilirsiniz. Ögrenci Adayi Vizesi basvurusu yaparak Almanya ya gelip, hazirlik egitimini tamamlayip, yukardaki dil sertifikalarindan birini aldiktan sonra istediginiz bütün üniversitelere yüksek lisans icin basvuru yapabilirsiniz. Fakat bu sekilde gelmek isterken önünüzdeki en büyük engel vize almaktir. Konuyla ilgili asagidaki bilgileri dikkatlice okumanizi tavsiye ederim:

1-b) Ingilizce Yüksek Lisans: Bir cok alman üniversitesinde ingilizce dilinde de yüksek lisans egitimi verilir. Istenen dil seviyesi ve sertifikalar üniversiteye ve hatta bölüme göre cok cesitlilik gösterir. Örnegin bir üniversite bir yüksek lisans bölümü icin IELTS 6.0 isterken baska bir üniversite yine ayni bölüm icin IELTS 7.0 da isteyebilir. Bazi üniversiteler illaki Teofl veya IELTS gibi sertifikalari kabul ederken, bazi üniversiteler Türkiye de aldiginiz lisans egitimini %100 ingilizce dilinde aldiginizi belgelemeniz halinde IELTS gibi sertifikalar istemezler.

Eger üniversitenin istedigi ingilizce dil sartlarini saglayamiyorsaniz, almanca yüksek lisans seceneginde oldugu gibi Almanya ya gelip ingilizce hazirlik egitimi alamiyorsunuz. Basvuru sirasinda bölüme baslamak icin istenen ingilizce dil yeterliligini saglamaniz gerekiyor.

2- Bölüm Sartlari:

Dil sartini sagladiktan sonra asil zor yolculuk burda baslar. Ilk olarak belirtmemiz gerekir ki, Almanya daki mezuniyet notlarinin dereceleri Türkiye dekinin tam tersidir. Almanya da en iyi not ortalamasi 1.0 ve bir dersi gecmek icin gerekli en düsük not ise 4.0 dir. Asagidaki linkte kendi notunuzu nasil alman sistemine cevirebileceginiz anlatiliyor:

Dil sartini saglayan adaylarin basvurularini incelerken Alman üniversitelerinin önem verdigi kriterleri önem sirasina göre inceleyecek olursak:

1- Not ortalamasi: En önemli kriter budur. Bazi üniversiteler örnegin alman sistemine göre 2.5 dan kötü ortalamaya sahip adaylari direkt olarak elerler. Cogu üniversite bölüm sartlarinda istedigi minimum ortalamayi yazar. O yüzden ortalama konusu en az %70 etkilidir.

Bazi yüksek lisans bölümlerinde ise kontenjan kisitlamasi yani yoktur, yani yukardaki linkte anlattigimiz gibi NC yoktur. Bu tür bölümlere genelde basvuru yapan herkes kabul edilir. Yani Türkiye´deki ortalamaniz 2.0 da olsa kabul edilme sansiniz olabilir. Fakat cogu üniversite örnegin ortalamayi yine 3.0 olarak belirleyip NC yok der. Yani alman sistemine göre ortalamasi en az 3.0 olan herkes kabul edilir.

2- Ders Icerikleri: Öncelikle sunu belirtelim, Türkiye de ne okuduysaniz ya ayni bölümde ya da benzer bölümlerde yüksek lisans yapabilirsiniz. Diger bazi ülkelerdeki tipik MBA sistemi örnegin Almanya da yoktur. Mesela Türkiye de isletme bitirip Almanya da makina mühendisligi yüksek lisansi yapamazsiniz veya tam tersi de mümkün degil.

Ayni yüksek lisans bölümüne basvuru yapsaniz da yurtdisinda her üniversitenin ders icerikleri, ders yapilari ve kredi yapilari cok farklidir. Mesela Isletme yüksek lisansi icin basvuru yaparken bir alman üniversitesi, Türkiye de aldiginiz lisans egitiminden örnegin 30 Kredi Matematik, 20 Kredi Muhasabe dersleri gibi sartlari koyabilir. Bu sartlar yine bir cok üniversitenin sayfasinda direkt olarak belirtilmistir. Eger belirtilmemis olsa bile üniversite kendi verdigi yüksek lisans egitimindeki agirlik alana daha cok benzeyen lisans egitimi alan ögrencileri tercih eder. Örnegin bir üniversite Enerji üzerine Endüstri Mühendisligi yüksek lisansi egitimi icin basvurulari incelerken, adaylar icerisinde lisans derslerine bakip özellikle enerji veya elektronik gibi derslerin kredi sayilari ve iceriklerine dikkat eder ve bu derslerden kim daha cok kredi verdiyse ve o derslerdeki ortalamalari iyiyse o ögrenciye kabul verir.

3- Staj Belgeleri: Üniversite transkriptiniz veya ders icerikleriniz teorik alandaki becerilerinizi gösterir. Yine üniversiteler icin pratik becerileriniz de önemlidir. O yüzden staj yaptiginiz firmalardan alacaginiz referans mektuplarini basvuruda mutlaka kutlanin. Ne kadar cok staj belgesi olursa o kadar iyi olur.

4- Motivasyon mektubu: Bir cok alman üniversitesinde mecburi istenir. Basvuru yapacaginiz bölümün egitim diline göre yazmaniz gerekir. Örnegin almanca bir yüksek lisans bölümüne ingilizce motivasyon mektubu göndermeyin. Özellikle neden o üniversitede o bölümü sectiniz, o bölümle ilgili ne tür calismalariniz oldu onlari anlatin. Gereksiz bilgiler vermekten sakinin (mesela ailem de bu isi yapiyordu o yüzden ben de bu bölümde okuyorum gibi birseyi kesinlikle yazmayin).

5- Diger Sartlar: Özellikle bazi üniversitelerde bilhassa ingilizce bölümlerde GMAT / GRE gibi ekstra sertifikalar sart kosulur. Yine cok nadir de olsa bazi üniversiteler (hukuk gibi örnegin) Türkiye de lisans okudugunuz bölüm hocalarindan referans mektubu isterler. Eger referans mektubu istenmiyorsa kesinlikle o üniversiteye ugrasip hocalarindan referans mektubu alip göndermeyin. Yine o bölümle ilgili cesitli egitim programlarina katildiysaniz ordan alacaginiz sertifikalari da yollayabilirsiniz ama sosyal aktivitelerden alacaginiz sertifikalari göndermeyin (örnegin bale kursu, yüzme birinciligi vs gibi). Gereksiz evrak yollamak size avantaj degil hatta dezavantaj bile saglayabilir.

Ayrica Türkiye de ALES veya KPSS gibi sinavlardan alacaginiz sertifikalarin da yine Almanya daki yüksek lisans basvurularinda hic bir etkisi yoktur.

Yukardaki etkenlerden ilk ikisi yüksek lisans basvurusunda %90 etkilidir. Staj ve motivasyon mektubu ise sansinizi en fazla %10 artirir veya azaltir. Örnegin yüksek lisans bölümünün egitim dili almanca ise, siz %67 ile DSH 2 de alsaniz %99 ile DSH 3 de alsaniz ikinci elemede hic bir etkisi yoktur. Ikinci elemde dil sarti degil, yukardaki sartlar incelenir.

Yüksek Lisans Kabul Alma Sansim Ne Kadar?

En cok sorulan soruya geldik. Bu soruya eger o bölümde NC ve herhangi bir not ortalamasi sarti yoksa kesin bir cevap vermek imkansizdir. Üniversitelerin cogu Alman ve AB ülkelerinden gelen ögrencilerle AB disindan gelen ögrencileri ayri bir kümede inceler.

Örnegin bir üniversite yüksek lisans bölümü icin 200 kisilik kontenjan aciyor olsun. Bu kontenjani her üniversite kendi belirledigi oranda AB disindan gelen yabanci ögrencilere ayirir. Örnegin 200 kisilik kontenjanin %10 u yabanci ögrencilere ayrilmis olsun, bu da 20 kisilik yabanci ögrenci kontenjanina tekabül eder.. Ayrica üniversite ilk basta 2.5 in altindaki basvurulara direkt red veriyorum desin. Yine ayni örnekten devam edersek bu üniversiteye 60 tane yabanci ögrenci basvuru yapsin. Bunlarin 15 tanesinin ortalamasi 2.5 dan kötü oldugu icin elendi diyelim. Geriye 45 aday 20 kontenjan icin yarisiyor olsun. Üniversite bu 45 adayi not ortalamalarina, lisans ders iceriklerine ve genel profillerine göre (staj, varsa ek sertifikalar ve motivasyon mektubunun etkinligi) 1 den 45. ögrenciye kadar siralar. Burda dikkat etmeniz gereken diger bir husus ise, üniversite elinden geldigi kadar iyi ögrencileri almak isteyecegi gibi yine farkli ülkelerden de ögrenci secmek ister. Yani acilan 20 kisilik kontenjanin 15 ine hintili, 5 ine Pakistanli bir ögrenciye vermez. Bir miktar farkli ülkelerden secmeye calisir ama mesela ortalamasi 2.4 olan Kamerun lu ögrenciyi alacagim diye de 1.5 ortalamaya sahip hintli bir ögrenciyi, Hindistan dan daha cok basvuru gelmesine ragmen elemez.

Bazi üniversitelerde yine belirlenenen adaylarla yüz yüze ve internet üzerinden görüntülü mülakat yapilir. Yine mimarlik gibi bölümlerde ek olarak portfolyö istenir veya bazi bölümlerde 2-3 sayfalik Essay istenir.

Fakat ingilizce ve almanca yüksek lisans bölümlerinde kabul sansi olarak sunu daha net olarak belirtebiliriz ki, Almanca yüksek lisans bölümlerine kabul alma sansiniz her zaman ingilizce yüksek lisansa kabul alma sansinizdan daha yüksektir. Bunun sebebi ise oldukca basittir: Ingilizce yüksek lisans bölümlerine AB disinda her zaman daha fazla ögrenci basvurur. Özellikle egitimi dili ingilizce olan ülkelerden gelen ögrenciler bilhassa almancayla zaman kaybetmeme veya hazirlik egitimine ayiracak bütceleri olmadigi icin hic düsünmeden ingilizce yüksek lisansa basvuru yaparlar ve bu ögrencilerin cogu yüksek ortalamalari sayesinde burs kazanip, yurtdisi hayalini gerceklestirmeye calisan ögrenciler olduklarini da hesap etmek gerekir.

Ayrica bir bölümde her üniversitede acilan kontenjan sayisi ve yukarda belirttigimiz gibi yabanci ögrencilere ayrilan yüzdelik farklidir. Mesela Almanya nin en iyi üniversitelerinden biri olan TU Berlin den kabul alip, belki de adini daha önce hic duymadiginiz ama burasi kücük bir yer, elimde garanti kabul olsun diye basvuru yaptiginiz FH Niederrhein den red alabilirsiniz. Cünkü TU Berlin AB disindan gelenlere mesela 20 kontenjan acarken, HS Niederrhein belki sadece 1 kontenjan acmis olabilir.

O yüzden bir sonraki sene hangi üniversite ne kadar kontenjan acar, oraya kac yabanci ögrenci basvuru yapar, onlarin ortalamalari, profilleri nasildir önceden kestiremeyecegimiz icin su üniversiteden kesin kabul alirsin, burdan kesin red alirsin gibi bir cevap vermek imkansizdir. Örnegin bir sene önce red aldiginiz üniversiteden bir sene sonra belki kabul alabilirsiniz veya tam tersi de olabilir. Bilhassa daha önce kabul alan ögrenciler sizi yanlis yönlendirebilir. Mesela benim Türkiye de ortalamam 2.8 di, 2 sene önce burdan kabul aldim, senin ortalaman zaten 2.9 kesin kabul alirsin gibi bir bilgiye güvenip, kesin kabul gelecek diye sadece 1-2 üniversiteye basvuru yaparsaniz hayal kirikligi yasayabilirsiniz veya arkadasinizin 2 sene önce red aldigi üniversite ve bölümden siz 2 sene sonra hatta daha düsük bir ortalamayla kabul de alabilirsiniz.

Deutschstudent catisi altinda 2008 yilindan bu yana egitim danismanligi yapiyoruz ve yilda yaklasik 1000 civari üniversite basvurusu yapiyoruz. Bu sebeple yukarda yazilan tavsiyeyi ciddiye almanizi tavsiye ederim. Bunun disinda Almanya da Yüksek Lisans ile ilgili edindigim bilgileri asagidaki videoda bir sunum olarak da anlattim.

Güncelleme: Nisan 2021